ฟันผุเกิดจากอะไร? รู้สาเหตุ ป้องกันได้ด้วยตัวเอง! 

ฟันผุ เป็นปัญหาสุขภาพช่องปากที่พบได้บ่อย และสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย ส่งผลกระทบต่อทั้งสุขภาพและความมั่นใจ แต่ฟันผุก็เป็นปัญหาที่สามารถป้องกันได้ หากเราเข้าใจสาเหตุและกระบวนการเกิดฟันผุอย่างถูกต้อง  มาดูกันว่าต้นตอของปัญหาฟันผุเกิดจากอะไร เพื่อจะได้เข้าใจวิธีดูแลสุขภาพช่องปาก้อย่างมีประสิทธิภาพ  

กระบวนการเกิดฟันผุเกิดขึ้นได้อย่างไร?  

ฟันผุไม่ได้เกิดขึ้นในทันที แต่เป็นกระบวนการที่ค่อย ๆ เกิดขึ้นอย่างช้า ๆ ซึ่งเริ่มจากคราบจุลินทรีย์หรือคราบพลัค ซึ่งเป็นแผ่นฟิล์มเหนียวไปเกาะอยู่บนผิวฟัน โดยคราบพลัคประกอบไปด้วยแบคทีเรีย เศษอาหาร และน้ำลาย   จากนั้นแบคทีเรียในคราบพลัคจะใช้น้ำตาลจากอาหารที่เรากินเข้าไปเป็นแหล่งพลังงาน และผลิตกรดออกมา กรดเหล่านี้จะทำลายแร่ธาตุในเคลือบฟัน ทำให้เคลือบฟันอ่อนแอลง และเป็นจุดเริ่มต้นของฟันผุระยะแรก หากไม่ได้รับการรักษา ฟันผุจะลุกลามเข้าสู่ชั้นเนื้อฟัน ซึ่งมีความอ่อนไหวมากกว่าเคลือบฟัน จึงทำให้เกิดอาการปวดฟัน และอาจนำไปสู่การติดเชื้อในที่สุด 

สาเหตุหลักของฟันผุ 

สาเหตุหลักของฟันผุ คือ แบคทีเรียในช่องปาก โดยเฉพาะแบคทีเรีย Streptococcus Mutans ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่ผลิตกรดได้มากที่สุด เมื่อเรากินอาหารที่มีน้ำตาล แบคทีเรียเหล่านี้จะย่อยสลายน้ำตาล และสร้างกรดที่กัดกร่อนเคลือบฟัน ยิ่งเรากินอาหารที่มีน้ำตาลบ่อยเท่าไร่ แบคทีเรียก็ยิ่งผลิตกรดมากขึ้นเท่านั้น  จึงเพิ่มโอกาสเกิดฟันผุมากขึ้น  

นอกจากนี้ พฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ถูกต้อง เช่น การแปรงฟันไม่สะอาด การไม่ใช้ไหมขัดฟัน ก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดฟันผุได้ เพราะเศษอาหารที่ตกค้างจะกลายเป็นแหล่งอาหารของแบคทีเรีย ทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตได้ดี และเพิ่มโอกาสในการเกิดฟันผุนั่นเอง 

ปัจจัยเสี่ยงอะไรบ้างที่ทำให้เกิดฟันผุ 

นอกจากแบคทีเรียและอาหารที่มีน้ำตาลแล้ว ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดฟันผุได้ง่ายขึ้น เช่น พันธุกรรม บางคนมีเคลือบฟันที่อ่อนแอ ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดฟันผุมากกว่าคนอื่น ปริมาณน้ำลาย น้ำลายก็มีส่วนช่วยในการชะล้างคราบพลัคและแบคทีเรียด้วยเช่นกัน  คนที่มีน้ำลายน้อยจึงมีโอกาสเกิดฟันผุมากกว่า รวมถึง ยาบางชนิด เช่น ยาแก้แพ้ ยาแก้หวัด อาจทำให้ปากแห้ง ลดปริมาณน้ำลาย และเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดฟันผุ นอกจากนี้ การได้รับฟลูออไรด์ไม่เพียงพอ ก็ส่งผลให้ฟันผุได้ง่ายขึ้น เพราะฟลูออไรด็เป็นแร่ธาตุสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับเคลือบฟันของเรา  

วิธีป้องกันฟันผุด้วยตัวเอง 

การป้องกันฟันผุสามารถทำได้ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง เริ่มจากการแปรงฟันอย่างถูกวิธี ด้วยยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ครั้งละ 2 นาที และควรแปรงให้ทั่วถึง ทุกซอกทุกมุมของช่องปาก รวมถึงใช้ไหมขัดฟันเพื่อทำความสะอาดซอกฟันที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึงด้วย  

ขณะเดียวกันก็ควรจำกัดการรับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล โดยเฉพาะขนมหวาน น้ำอัดลม และลูกอม เน้นดื่มน้ำเปล่าให้มาก ๆ เพื่อช่วยชะล้างคราบพลัคและแบคทีเรีย และควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและฟันเป็นประจำทุก ๆ 6 เดือน หรือตามที่ทันตแพทย์แนะนำ เพื่อขูดหินปูน และตรวจหาฟันผุในระยะเริ่มต้น 

การดูแลสุขภาพช่องปากให้สะอาดอยู่เสมอ เป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม การเลือกใช้ยาสีฟันคุณภาพดี ที่มีส่วนผสมที่มีปริมาณฟลูออไรด์สูงสุด 1500 ppm อย่างยาสีฟัน Berry Dent ก็เป็นอีกหนึ่งตัวช่วย ที่สามารถเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับเคลือบฟัน ลดการสะสมของแบคทีเรีย และป้องกันฟันผุได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้คุณมีสุขภาพช่องปากที่ดี และรอยยิ้มที่สดใส มั่นใจได้ในทุกวัน